Studium Generale – Crisis in Europa
Elk jaar organiseert het Stedelijk Gymnasium Studium Generale-lezingen waarin een verbinding tussen wetenschap en samenleving wordt gelegd. De lezingen hangen met elkaar samen maar kunnen goed los van elkaar gevolgd worden. Ons Studium Generale is bedoeld voor leerlingen, ouders en personeel, maar ook toegankelijk voor belangstellenden van buiten school.
Vier deskundigen geven vanuit hun vakgebied achtergrondinformatie over een onderwerp binnen een thema. Zij geven hun visie en schetsen een toekomstperspectief. Dit jaar is het thema “Crisis in Europa”.
Praktische informatie
Data en lezingen
| Datum | Onderwerp | Spreker |
| Woensdag 21 december 2022 | Klimaatverandering | ir. Gerrit Hiemstra |
| Woensdag 18 januari 2023 | De politieke situatie in Rusland | prof. dr. Hans van Koningsbrugge |
| Woensdag 15 februari 2023 | Populisme in de Nederlandse politiek | prof. dr. Gerrit Voerman |
| Vrijdag 31 maart 2023 | Koers en toekomst van de Europese Unie | ir. Diederik Samsom |
Tijd en locatie
| Inloop | vanaf 18.30 uur |
| Start | om 19.00 uur |
| Locatie | Grote Kerk, Bredeplaats 4, 8911 EP, Leeuwarden |
Kosten en opgave
De toegang tot de lezingen is gratis. Opgeven per persoon is wel nodig, dit kan via het formulier hieronder.
Informatie over de lezingen en sprekers
Lezing 1, woensdag 21 december 2022
Klimaatverandering door Ir. Gerrit Hiemstra
In deze lezing worden de feiten en fabels van de klimaatverandering op een rij gezet. Welke oorzaken heeft klimaatverandering? Wat kunnen we er tegen doen? Hoe gaat de klimaatverandering onze samenleving beïnvloeden?
Ir. Gerrit Hiemstra is meteoroloog. Sinds 1998 is hij weerpresentator bij het NOS-journaal. In 2022 ontving hij de Machiavelliprijs voor de wijze waarop hij de gevolgen van klimaatverandering duidelijk maakt voor een breed publiek.
Lezing 2, woensdag 18 januari 2023
De politieke situatie in Rusland door prof. dr. Hans van Koningsbrugge
De huidige politiek in Rusland is onlosmakelijk verbonden met de persoon van Vladimir Poetin. Hoe zit de machtsopbouw van de Russische politieke elite in elkaar? Past de oorlog in Oekraïne in een bredere Russische strategie? Wat zijn de gevolgen van Poetins optreden voor de binnenlandse verhoudingen in Rusland zelf? Hoe is de crisis van de democratie in Rusland te verklaren? Wat zijn de toekomstscenario’s als Poetin van het toneel is verdwenen? In deze lezing zal prof. Van Koningsbrugge de politieke crisis in Rusland in een bredere context plaatsen.
Prof.dr. Hans Van Koningsbrugge is hoogleraar Geschiedenis en politiek van Rusland aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Lezing 3, woensdag 15 februari 2023
Populisme in de Nederlandse politiek door prof.dr. Gerrit Voerman
De opkomst van populisme is in westerse democratieën een opvallend verschijnsel. Het gaat om partijen – en in enkele gevallen personen – die binnen een democratisch stelsel functioneren, maar de spelregels van die democratie eigenlijk niet erkennen en samenwerking met andere politieke stromingen afwijzen. Ook in de Nederlandse politiek zien we een groeiende populariteit van deze partijen. Hoe is het succes van populistische partijen te verklaren? Is er een historisch patroon te zien? Is er een verband tussen de Nederlandse politiek en de populariteit van andere populisten in Europa? Welke uitdagingen betekenen deze bewegingen voor ons democratische systeem? Maakt het ons kwetsbaar of juist sterker?
Prof.dr. Gerrit Voerman is hoogleraar Ontwikkeling en functioneren van het Nederlandse en Europese partijstelsel aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Lezing 4, vrijdag 31 maart 2023
Koers en toekomst van de Europese Unie door ir. Diederik Samsom
De klimaatcrisis, de slechte relatie met Rusland en de groeiende populariteit van populisme in vrijwel alle Europese democratieën hebben de Europese Unie in woelig vaarwater gebracht. Enerzijds bedreigen deze ontwikkelingen de Europese samenhang, anderzijds maken zij Europese solidariteit en een gemeenschappelijke opstelling in de wereldpolitiek juist des te belangrijker. Men zou kunnen zeggen dat de Europese Unie in haar geschiedenis nog nooit zo is uitgedaagd en tegelijkertijd nog nooit zo nodig is geweest.
Welke rol speelt de Europese Unie in de crises die in dit Studium Generale zijn besproken? Heeft de snelle uitbreiding van de Europese Unie de organisatie sterker of juist zwakker gemaakt? Hoe zou de koers van de Europese integratie zich kunnen ontwikkelen? Welke uitdagingen en kansen liggen er in de toekomst van Europa? Is er in de Europese toekomst plaats voor een aparte Nederlandse rol?
Ir. Diederik Samsom was van 2012 tot 2016 politiek leider van de Partij van de Arbeid. Momenteel is hij kabinetschef van Europees commissaris Frans Timmermans. Hij is tevens oud-leerling van het Stedelijk Gymnasium.