Dertig leerlingen OSG Piter Jelles worden officieel geïnstalleerd als jongerenrechters

Havo en vwo-leerlingen van het Stedelijk Gymnasium en Leeuwarder Lyceum gaan conflicten op hun eigen school oplossen

Vrijdag 20 september a.s. om 15.00 uur worden op de Rechtbank Leeuwarden vijftien van de dertig jongerenrechters geïnstalleerd, die de Jongerenrecht-banken op het Stedelijk Gymnasium en het Leeuwarder Lyceum gaan vormen. De andere vijftien leerlingen worden 18 september geïnstalleerd. De jongerenrechters kregen hiervoor de afgelopen maanden een speciale opleiding van de Stichting Jongerenrechtbanken Nederland. Tijdens de opleiding maakten ze kennis met verschillende aspecten van de rechtspraak. Ze waren o.a. te gast bij de rechtbank Noord-Nederland en mochten meekijken op het politiebureau Leeuwarden. Daarnaast kregen ze workshops van een officier van Justitie, een rechter en een strafrechtadvocaat. Op beide scholen is een schoolcoördinator JRB (een docent) actief die, na akkoord van de betrokkenen, incidenten voor de zittingen van de Jongerenrechtbank aanlevert. De scholen van OSG Piter Jelles zijn de eerste scholen in het Noorden die een Jongerenrechtbank krijgen.

Conflicten oplossen

Rector Niesje Mooiman van het Stedelijk Gymnasium is enthousiast over het concept: “Wij willen als school een echte gemeenschap zijn waarin niet over leerlingen wordt beslist, maar waarin onze leerlingen ook medeverantwoordelijk zijn voor een veilig en prettig schoolklimaat. De Jongerenrechtbank past daar heel goed bij.” Op beide scholen gaat de Jongeren-rechtbank regelmatig bijeenkomen om zaken te behandelen. De Jongerenrechtbank wordt voor iedere zitting gevormd uit de groep die is opgeleid en geïnstalleerd als jongerenrechter. In zo’n besloten zitting vervullen de scholieren bij toerbeurt de rol van advocaat, aanklager namens de school, rechter en eventueel bemiddelaar. De behandeling vindt daarbij plaats volgens ‘herstelrechtelijke principes’, waarbij het herstellen van schade ten opzichte van een individu en/of de gemeenschap (de school) centraal staat. Op deze manier leren de scholieren hoe je op een constructieve manier conflicten bespreekt en samen oplost. De uitspraken van de Jongerenrechtbank zijn bindend, waarbij uitgangspunt is dat alle betrokkenen op basis van vrijwilligheid aan de behandeling van een zaak meewerken.

Youth Courts en Jongerenrechtbank

Het idee van een Jongerenrechtbank komt uit de Verenigde Staten. In de VS functioneren inmiddels ongeveer 1500 ‘youth courts’, die meestal verbonden zijn aan lokale rechtbanken of buurthuizen. In mei 2020 begint de Stichting Jongerenrechtbanken met het opleiden van een nieuwe groep Jongerenrechters op de beide scholen van OSG Piter Jelles. De gemeente Leeuwarden subsidieert de Jongerenrechtbank, evenals de Provincie Friesland via het Iepen Mienskipsfûns Fryslân. Ook de lokale politie, het OM en de Rechtbank werken mee aan het project.

Strafrechter Willem Sikkema liet de leerlingen de belofte afleggen zodat de toetreding tot de Jongerenrechtbank een feit is. “Ik beloof dat ik mijn taak eerlijk en rechtvaardig zal vervullen en dat ik de informatie die ik in deze functie krijg over de betrokkenen en hun persoonlijke situatie geheim zal houden”. Nadat het bezegeld was met “Ja dat beloof ik “, namen de jongeren vol trots het certificaat in ontvangst. Strafrechter Willem Sikkema gaf aan het volste vertrouwen te hebben, het is waardevol om onder de aandacht te brengen dat het strafrecht ook andere doelen kent. Het is belangrijk om onderlinge relaties te herstellen. Het initiatief van de jongerenrechtbank sluit daar prachtig op aan.